Kimi oyunlar vardır, eleştirisini yazarken zorlanırsınız, doğru sözcükleri bir türlü bulamazsınız, cümleler yavanlaşır, git-geller içinde kalırsınız, yazıyı bitirme süreniz uzadıkça uzar. Kimi oyunlar vardır, daha perde kapanır kapanmaz neler yazacağınız kafanızda belirlenir; bir an önce masanızın başına oturup düşüncelerinizi kağıda dökmek istersiniz. Tiyatro Pera’da izlediğim Annem, Oğlum ve Ben işte bu tür oyunlardan.
Oyundan çıkar çıkmaz evime koşup bilgisayarımın karşısına geçtim. Nazan Şoray’ın CD’sini koydum CD çalarıma, önce bir müzik kapladı odamı, sonra Nazan Şoray’ın sesi: “Hayat kıracak, sen yapıştıracaksın. Hayat kıracak, sen yapıştıracaksın…”
Herkesin en mutlu olduğu, ya da en mutlu olmaya çalıştığı, bir yılbaşı arifesinde dört duvar arasına sıkışmış bir aile: büyükanne Ahsen, kızı Handan ve Handan’ın Asperger sendromlu oğlu Bülent. Ahsen’in başından birkaç evlilik geçmiş, bol paralı, şaşalı günler yaşamış ama artık elinde oturdukları daireden başka bir şey kalmamış.Handan’ın da mutsuz bir evliliği olmuş. Ailenin geçimini sağlamak için çalışan tek kişi. Her şeyini oğlunun sağlığı için harcamış. Bülent bilimsel açıdan olağanüstü bir yeteneğe sahip, ama gündelik yaşamda uyumsuz. En iyi iletişim kurduğu kişi büyükannesi. Ahsen’in de, Handan’ın da derin acıları vardır ama Ahsen neşeli, canlı, hayat dolu, hayatı umursamaz görünümüyle gizlemektedir bu acılarını. Sürekli, insanın mutlu olmak için hayatta varolduğunu söyler; yalnız torununu ve kızını değil, kendini de buna inandırmaya çalışır. Hayatın her darbesinden sonra bu inanca sarılarak ayakta durmayı, ailesini hayatta tutmayı başarır…Yalnızlıkla ve hayatla mücadele ederek varolmaya çalışan, birbirlerinden başka hiç kimseleri olmayan üç yalnız insanın dramı Annem, Oğlum ve Ben.
Nesrin Kazankaya bi kez çok başarılı bir metne imzasını atıyor. Herbir kişiyi en ince ayrıntısına kadar incelemiş, hattâ onlara aşina gibi sanki. İnsanı çeşitli boyutlarıyla, çeşitli duygularıyla, yalnızlığıyla, acılarıyla, hayatla mücadelesiyle… gündeme getirdiği için rahatlıkla genele açılıyor. Oyunu izlerken kendinizden ya da yakın çevrenizden bir şeyler buluyorsunuz. Annem, Oğlum ve Ben usta işi bir tiyatro metni.
Kazankaya aynı ustalığını yönetmen olarak da göstermiş. Oyuncuların yeteneklerini ön plana çıkartarak, abartıdan uzak, yalın, temponun hiç düşmediği bir reji gerçekleştirmiş. Bu yalınlık oyunun etkisini daha da arttırmış. Yaşanan acılar insanın içine ince sızılar halinde işliyor..
Farklı ekollerden gelmiş olmalarına rağmen oyunun üç kişilik oyuncu kadrosu hiç bozulmayan bir birliktelik ve uyum içinde yorumluyor rollerini. Emre Çakman’ı üç yıldır izliyorum Tiyatro Pera’da. Her rolünün hakkını veren, sesini çok iyi kullanan, seyirciyi etkisi altına almayı başaran genç bir oyuncu. Bu kez çok zor bir rolü kusursuz canlandırıyor. Bir an olsun kopmuyor oyundan, herbir anı özenle değerlendiriyor. Nesrin Kazankaya’nın “Handan” rolünü çok sevdiği, severek oynadığı belli. Son derece inandırıcı bir kompozisyon çiziyor. Oğlu için gösterdiği çabayı, mücadelesini, hep suçlanmasını, kendini hep suçlamasını, o korkunç çaresizliğini yalnızca sözcüklerden değil vücut dilinden, bakışlarından da anlıyorsunuz. Handan’ı oynamıyor, yaşıyor sanki.
Ve Serpil Tamur. Doğru ve iyi oyunculuğun en güzel örneklerinden biri. Ailesini ayakta tutmak için gösterdiği çaba, mutsuzluğunu mutluluğu oynayarak gizleme, hayatı güzel göstermeye çalışma gayreti… “Ahsen” daha başka türlü yorumlanamaz diye düşünüyor insan. Ve son zamanlarda sahnelerde duymayı özlediğimiz o güzel türkçesi. Tadına doyum olmaz bir oyunculuk resitali izliyorsunuz sahnede.
Annem, Oğlum ve Ben yaşam gerçeğiyle sahne gerçeğinin birebir örtüştüğü, metniyle, rejisiyle, dekor-kostümü ve oyunculuğuyla bu yılın en önemli, tiyatroseverlerin kaçırmaması gereken, her şeye rağmen hayatın güzel olduğunu, mücadele ederek hayatı yenebileceğimizi göstermesiyle de umut veren bir oyun.
Nazan Şoray şarkısını söylemeyi sürdürüyor: Hayat kıracak, sen yapıştıracaksın. Hayat kıracak, sen yapıştıracaksın….
YAŞAR İLKSAVAŞ
www.dirensanat.com
