Bilindiği gibi 31. Temmuz 2013 tarihinde sayın Başbakan, 69. TOBB Genel kurulunda yaptığı açış konuşmasında,özellikle “Bir ülkede demokrasi olmazsa o ülkede ekonomi gelişmez” düşüncesine vurgu yapmış.Sivil toplum kuruluşlarını desteklediğini bildirmiştir.
TOBAV tiyatro, opera ve bale alanında tüm çalışanların üye olduğu bir sivil toplum kuruluşudur.
TOBAV evrensel bir bilinçle 32 yıldır, ülkemizde demokrasi kültürünün oluşturulmasında, tiyatro, opera-bale, müzik kültürlerinin doğrudan önemi olduğunu savunmaktadır.Yani bir ülkede, tiyatro,opera, bale ve müzik kültürü yok ise o ülkede demokrasi kültürünün gelişmesi de söz konusu değildir düşüncesindedir. Bu düşüncesini de dünyalı kaynaklarla bağlantılı olarak geliştirmiştir.
TOBAV üyeleri, Devlet Tiyatroları ile Devlet Opera ve Balesi mensuplarıdır. Üyelerimiz, yeteneklerinin yanı sıra ömürlerinin önemli bir bölümünde meslek disiplini ve eğitimi almışlardır. Ülke içinde alınan bu zorlu eğitimlerden sonra yurt dışından burs alan, bu uzun eğitim dönemini devam ettiren mensuplarımızın sayısı hiç de az değildir ve kendi meslekleri konusunda ülkemizin en uzman kişileridir.
Ancak, bu uzmanlık ve eğitime rağmen ülkemizde meslek tanımlarımız yapılmamış, mesleklerimiz çalışma yasalarında tanımlanmamıştır.
Bu tanımsızlık, kamuoyumuz ve siyasetçilerimiz nezdinde bizlerin mesleklerimizi bir kültür olarak değil de bir heves olarak yaptığımız intibaını uyandırma tehlikesi yaratmaktadır.
Bizlerin nasıl zorlu eğitimlerden geçerek bu meslekleri yaptığımız konusunda ne yazık ki kamuoyumuzun çok az bir kesiminin bilgisi olduğu kanısındayız.
Bu durum, doğal olarak bize mesleklerimizin öneminin ülkemizde yeterince anlaşılmadığını düşündürmektedir. Sanat kültürünü oluştururken; demokrasi kültürüne nasıl doğrudan katkıda bulunduğumuzun da anlaşılmamış olduğu endişesini taşımamıza neden olmaktadır.
Bu endişemizin kaynağı ise mesleki kimliğimizin ve haklarımızın tanımlanmamış olması, çalışma yasalarında bu anlamda yer almamış olmamızdır.
Bu tanımsızlıklar içerisinde Devlet Tiyatroları, Devlet Opera ve Balesi kuruluş yıllarından sonraki yıllarda sürekli kimlik ve yasa bunalımı yaşamış; ancak hiç bir hükümet sorunu kaynağından çözmemiştir. Meslek tanımları yapılmadan mesleklerin yasaları değiştirilmeye çalışılmış, bu konuda da bağlı yasalar oluşturulmadığı için başarılı olunamamış; yasalarımız hep başka kurumların ve mesleklerin yasalarına dayandırılmıştır.
Zamanla adeta bir yamalı bohça durumuna getirilerek karmaşıklaştırılmış, kavram kargaşaları içine girilmiştir. Esasa ilişkin çalışmalar yapılmadığı için yeni yasalar çıkarılması veyatasarlanmasında başarılı olunamamıştır. Bu zihniyet terkedilmedikçe başarılı olunması da olası görülmemektedir.
Ülkemiz AB ye ilk aday olduğu yılarda Dünya Telif Hakları Örgütü (WIPO) nun kurallarına uygun bir telif hakkı uygulamasına gidilmesi konusunda Bakanlığımız bünyesinde çalışmalar yapılmıştı. Fikir ve sanat esereleri kanunu yeniden düzenlenerek 5846 olarak tekrar yasalaştırılmıştı. Ancak yine esasa ilişkin konularda berraklaşmalar olmadığı için bağlantılı haklar ya da komşu haklar dediğimiz icracı sanatçı haklarının uygulanmasında da bir netlik kazanılamamıştı.
Bu esaslara ilişkin belirsizlikler sürerken geçtiğimiz sezon Devlet Tiyatrolarının, Devlet Opera ve Balesinin ve Bakanlığın bağlı kuruluşu olan diğer sanat kurumlarının kapatılması gibi radikal görüşler basınımızda yer aldı. Bizlerde ve kamu oyumuzda şaşkınlık yarattı.
Bakanlığımızın bilgi edinme birimlerine yaptığımız başvurulara “Bakanlığımzda böyle bir çalışma yapılmamaktadır” yanıtı almamıza karşın, basında bir yasa taslağı yer aldı. Hatta ortalıkta dolaştı. Bu durum gerek sanat camiamızda gerekse kamuoyumuzda büyük endişelere yol açtı.
Bizler mesleklerimizin uzmanları olan kişiler olarak, mesleklerimizle ilgili yapılacak çalışmalar ve yasal düzenlemeler konusunda bu çalışmaları yapacak birimlere bilgi aktarımlarında bulunabilir, katkılar sunabiliriz. TOBB un sivil toplum kuruluşu olarak benimsenmesini gerektiren bütün nedenler, sanat alanında TOBAV ın da benimsenmesi için mevcuttur.
Bu doğrultuda sanat kurumlarının kapatılması endişesini ortadan kaldırmak, sanat alanına yönelik kalıcı ve geçerli yasalar yapılmadan önce meslek tanımlarının ve haklarının düzenlemesini yapmak doğrultusunda, “Sanata Evet” söyleminde birleşen meslekdaşlarımız ile vatandaşlarımızın duyarlılıkları sonucu oluşan 46.643 imzayı bu dilekçemiz ekinde Bakanlığımıza sunuyoruz.
Sanat alanına ilişkin yapılması düşünülecek düzenlemeler hakkında hükümetimiz, sivil toplum kuruluşları ve akademik yapılanmalar arasında diyalog oluşturulmasını öneriyoruz.
Bu diyaloğun ilk adımı olarak da ulusal ve uluslararası uzmanların katılacağı bir çalıştay düzenlenmesi konusunu bilgilerinize sunmayı tarihi bir sorumluluk ve görev olarak görüyoruz.
Saygılarımızla.
TAMER LEVENT
GENEL BAŞKAN
TOBAV YÖNETİM KURULU a.
